Ryoji Ikeda’s tentoonstelling van technologie en betekenisgeving is vernieuwend vanwege de afwezigheid van het element ‘verhaal’ in de installaties en het openbaren van de synesthetische ervaring. Zeven kunstwerken vertegenwoordigen de wereld door data, pixels en sinustonen. Het auditief minimalisme, in elektronische vorm, is vóelbaar. Niet zozeer als muzikaal geïnduceerde emoties, eerder meditatief. Het resultaat is sensationeel – zo’n ervaring wil ik elke dag wel opdoen.

Bezoekers staan en liggen gretig ín de pixels van het werk Data.gram, als kinderen in een modderpoel. Ze bestuderen hun lichaam waar golven van data overheen stromen. De mens is een projectieoppervlak geworden. Zijn we dit niet altijd al, van elkaar? Ik herinner me de indringende Light Projections (Jenny Holzer, 2007) waarin gedichten van Wislawa Szymborska, reflecties op de mens teruggebracht tot de essentie, op bezoekers geprojecteerd worden. Ook Ikeda stelt zich de vraag: wat is de meest fundamentele aard van het leven? Hij onderzoekt het antwoord in algoritmes.

In het midden van de tentoonstellingsruimte staat Point of No Return. Helder wit licht met een intens zwarte cirkel. In combinatie met witte ruis vallen waarnemer en waargenomene samen. The Radar biedt representaties van de werkelijkheid via wetenschappelijke instrumenten. Daar sta ik voor een hypermoderne monoliet, die weliswaar haar rekenkracht esthetisch etaleert, maar daarmee niks prijsgeeft en als een bliepende sirene mijn aandacht concentreert.

Meermaals waan ik mezelf aan boord van een ruimteschip. Grappig, de tentoonstellingsruimte heeft iets weg van een vliegtuigvleugel. Ook vanwege het overwegend beeldende en auditieve komt Stanley Kubricks 2001: A Space Odyssey (1968) in gedachten. De rode stip aan boord van het ruimteschip Discovery One. In EYE vraag ik mij speels af: zou HAL weten dat ik naar hem kijk, aan mijn penstreken aflezen wat ik heimelijk over hem noteer?

Waar 2001 de ontwikkelingen vóór leek, gedijt Ikeda’s kunst in de huidige, technologisch getransformeerde maatschappij. Dit is geen schrikbarend, visionair toekomstbeeld, maar een realiteit waar we afhankelijk van zijn en, zo laat deze exhibitie zien, intrigerend weinig van begrijpen.