Kreeg Domein voor Kunstkritiek antwoord op de vraag of in het domein van de kunstkritiek crossmediaal publiceren een strategie is? Ja, dat kwam er: Crossmediaal publiceren is een interessante en haalbare strategie voor zover het de productie zelf betreft. Wil het ook een effectieve strategie zijn, dan moet aan niet geringe voorwaarden voldaan zijn.

Vijf voorwaarden voor succes:

  1. Geef de distributie de eerste rang in de plannen
  2. Vertrouw niet te veel op kracht van de sociale media.
  3. Het verschil in belang durven onderkennen
  4. Zorg voor facilitering van het creatieve proces. Het maken van organogram van de functies en verantwoordelijkheden is geen overbodige luxe.
  5. Financiële gelijkwaardigheid, of ten minste transparante voor iedereen van financiële rechten en plichten is een vijfde voorwaarde voor een vruchtbare samenwerking.

Leg je de drie ‘dragers’, de blogs, het boek en de website naast elkaar, dan vormen die een rijke bron aan informatie, in woord en beeld gevatte ervaringen, en voorstellen tot visievorming over de kunstwerken die Cinekid Media Lab presenteerde. Twee van drie doelstellingen die we formuleerden zijn daarmee gehaald: We vouwden de rijke artistieke, maatschappelijk, filosofische en esthetische waarden van de kunstwerken open; we maakten invoelbaar dat zij direct raken aan de actuele discussies over nieuwe technologische ontwikkelingen.

Problematisch is de derde doelstelling, professionals in de media, industrie, technologische innovatie, onderwijs en overheden, en opvoeders engageren in het denkproces. Alle bezoekers van de conferentie kregen Enter the Writers, Cinekid MediaLab 2016. Zowel Domein al Cinekid stuurden het naar relevante personen in hun Nederlandse en internationale netwerken. In nieuwsbrieven, mails en privé berichten wezen we op blogs en op Cinekid Unfold. Maar we bleven in het publieke domein bleven onzichtbaar. Van Cinekid als jaarlijks fenomeen werd in alle media verslag gedaan; dat Cinekid zijn eigen – autonome – reflectie had georganiseerd en een essaybundel maakte, viel blijkbaar buiten de scope van die media. Natuurlijk is het ook zo dat Cinekid en Domein geen uitgevers zijn en niet beschikken niet over het PR en Marketing instrumentarium om een boek in de markt te zetten en goed te distribueren.

Waarmee gelijk misschien wel de belangrijkste voorwaarde in een strategie van cross-mediaal publiceren is genoemd: Geef de distributie de eerste rang in de plannen.

Om nog even door te gaan met het vraagstuk van de distributie: Vertrouw niet te veel op kracht van de sociale media. Wij hebbende energie en tijdsinvestering onderschat die het kost om ook daadwerkelijk potentiele volgers van de blogs aan te spreken. Sommige auteurs vonden het lastig zichzelf op de sociale media te profileren. Goede technische voorwaarden om blogs daadwerkelijk te kunnen delen te ‘delen’ zijn onontbeerlijk.

Dan is er nog de vraag of Domein en Cinekid niet te idealistisch waren door uit te gaan van de veronderstelling dat Vlaamse en Nederlandse redacties die partner zijn van De Nieuwe Garde, een project van het Domein, graag een link naar de blogs zouden willen plaatsen; geïnteresseerd zouden zijn in artikelen van de vijf auteurs? Of zagen we te makkelijk voorbij aan de wetten van de kunstkritische marktwerking? Ons verzoek werd door geen van de redacties gehonoreerd.

Zo simpel als het verhaal hierboven was de samenwerking van Domein, Cinekid en Pub Lab in werkelijkheid natuurlijk niet. Er waren missers, misverstanden, dwaalwegen, verschillen van mening. Allemaal hadden we onze belangen, die soms botsten. Het verschil in belang durven onderkennen is derde voorwaarde om de strategie van crossmediaal publiceren te laten slagen

Paulien Dresscher en Suilo Ko wilden een mooi boek dat recht zou doen aan vele jaren Cinekid Media Lab en dat het gemis van kwaliteitskritiek in die jaren zou goedmaken. Zij gaven de auteurs alle vrijheid en mogelijkheden én wilden tegelijk toch ook invloed hebben; die spanning was lastig én zette iedereen op scherp. Het gewenste boek kwam er, al hadden zij het qua vormgeving lezersvriendelijker gewild. In de stress van de organisatie van het MediaLab en de conferentie werd het bedenken en maken van Cinekid Unfold voor Cinekid als organisatie en voor Siuli Ko en Paulien Dresscher tot een extra inspanning.

Voor Domein voor Kunstkritiek was het experiment karakter van de onderneming een belangrijk agenda punt. Niet alleen het gezamenlijke werkproces van de vijf auteurs, en de input van ‘leermeesters’, ook hun blogs hadden een vernieuwende dimensie. Hoe de e-pub en de geprinte Enter the Writers een dialoog met elkaar zouden kunnen aangaan, was vooral voor het Domein een interessante vraag, van groter belang dan bijvoorbeeld de balans tussen beeld en tekst.

PublishingLab had vier studenten onder de hoede, die een leertraject moesten volgen en een ‘product’ moesten afleveren. De studenten hadden inhoudelijke werksessies samen met Sonja van der Valk en Anna van Leeuwen en legden verantwoordelijkheid af naar hun feitelijke opdrachtgevers Paulien Dresscher en Siulo Ko. Janne van Hooff, de vormgeefster werd gecoacht door Margreet Riphagen en PUB Lab vormgever Silvio Lorusso. Alle kans op gebrek aan transparantie en verwarring dus. Door stevig overleg kon dat trouwens meestal worden omgezet in creatieve acties. Een vierde voorwaarde is de facilitering van het creatieve proces. Starten met het maken organogram van de functies en verantwoordelijkheden is geen overbodige luxe.

De eerste fase van het project, het schrijverslaboratorium, de blogs en het maken van de essaybundel werd gefinancierd door Cinekid, dat subsidie daarvoor had weten krijgen. Domein voor Kunstkritiek was opdrachtnemer. In de tweede fase investeerde PublishingLab met geld en uren. Ook nu was Domein voor Kunstkritiek opdrachtnemer, al investeerde het ook met uren. De rollen van de verschillende betrokkenen strookten niet altijd met de formele financiële positie die zij hadden. Dat leidde soms tot spanning en irritatie. Waarschijnlijk wordt dat minder als alle partners een gelijkwaardig aandeel in de financiering van het project hebben. Financiële gelijkwaardigheid, of ten minste transparante voor iedereen van financiële rechten en plichten is een vijfde voorwaarde voor een vruchtbare samenwerking.

 

Enter the Writers Cinekid MediaLab 2016 is te bestellen en/of te kopen bij Stichting Cinekid, Kattenburgerstraat 5, Gebouw 003 G (Poortgebouw), 1018 JA Amsterdam, +31 (0) 20 531 78 90, info@cinekid.nl.

Cinekid Unfold is te zien op http://unfold.cinekid.nl/ en de blogs op https://www.cinekid.nl/professional/enterthewriters/en.